By David Hermans, Poultry Product Manager
W branży drobiarskiej powszechnie wiadomo, że pomimo stwierdzonej obecności Salmonelli w przewodzie pokarmowym ptaków może ona mieć z minimalny wpływ na ich zdrowie i produkcyjność. Jednak ze względu na bezpieczeństwo żywności, przeciwdziałanie wystapieniu salmonellozy u konsumentów jest w interesie każdego z hodowców, ponieważ jest to jedna z głównych przyczyn chorób przenoszonych przez żywność u ludzi, powodująca podwyższoną oporność na antybiotyki podczas leczenia. Reasumując, zapobieganie wystąpieniu Salmonelli już na poziomie fermy brojlerów jest istotne z perspektywy ochrony łańcucha produkcji żywności.
Zwiększenie ryzyka wystąpienia salmonellozy
W latach 2003-2014 nastąpiło stałe obniżenie zapadalności na salmonellozy u ludzi. Wynikało to z wdrożenia kilku regulacji na poziomie Unii Europejskiej (UE) (rys. 1) oraz lokalnych krajowych programów zwalczania Salmonelli. Jednak od 2014 r. w ostatnich raportach Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności odnotowuje się ponowny wzrost liczby przypadków salmonellozy u ludzi. W tym samym okresie nastąpił również niewielki wzrost spożycia jaj w UE. Obecnie nie jest całkowicie jasne, jakie są główne przyczyny wzrostu liczby przypadków salmonellozy u ludzi w UE. Czy ludzie stają się mniej świadomi ryzyka i zaniedbują podstawowe zasady higieny? Czy zwierzęta są bardziej podatne na kolonizację Salmonellą? Czy sama Salmonella lepiej się przystosowuje i dlatego częściej występuje w środowisku? Czy odpowiedzialne są zmiany w procesie produkcji drobiu? Trudno jest odpowiedzieć na te pytania z całą pewnością, jednak ograniczenie obecności Salmonelli w łańcuchu produkcji żywności może rozwiązać wiele kwestii, zanim jeszcze trzeba będzie zadać te pytania. Co mogą zrobić producenci drobiu, aby chronić się przed Salmonellą?
Obniżenie poziomu kolonizacji Salmonellą
Przy zwalczaniu zakażenia Salmonellą u drobiu i w jajach ważne jest, aby pracować nad działaniami zapobiegawczymi w celu zmniejszenia częstości kontaktu ptaków z tą bakterią. Ponadto, gdy już dojdzie do kontaktu, należy natychmiast ograniczyć ryzyko kolonizacji jelitowej i rozprzestrzeniania się na narządy wewnętrzne.
Aby osiągnąć maksymalną skuteczność przeciwko kolonizacji, wzrostowi i inwazji Salmonelli w jelicie cienkim, produkt Agrimprove Salbiotic łączy średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (MCFA) z kwasem mlekowym. Taki skład pozwala tym substancjom działać synergicznie, zapewniając wczesną barierę antybakteryjną w żołądku. Po pierwsze, dzięki niskiej wartości pKa i efektowi permeabilizacji ściany komórkowej bakterii, kwas mlekowy obniża pH w górnym odcinku przewodu pokarmowego i zwiększa przepuszczalność ściany komórkowej bakterii chorobotwórczych. Po drugie, MCFA – które mają niskie minimalne stężenie hamujące (MIC) – są bardziej skuteczne środowisku o niskim pH (ryc 2) w uszkadzaniu ściany komórkowej bakterii Gram-ujemnych, zakwaszaniu jej zawartości i blokowaniu duplikacji DNA w celu zahamowania rozwoju Salmonelli. W stężeniach w paszy poniżej MIC, MCFA zmniejszają zjadliwość Salmonelli poprzez obniżenie regulacji hilA (kluczowego genu, któy umożliwia bakteriom Salmonelli inwazję na komórki nabłonka) i w ten sposób ograniczają kolonizację jelita cienkiego.
Liczba szczepów Salmonella typhimurium z MIC (mM)
| 0.625 | 1.25 | 2.5 | 5 | 10 | 20 | 40 | 80 | 160 | |
| Kwas kapronowy (C6) | |||||||||
| pH 4 | – | 3 | 51 | – | – | – | – | – | – |
| pH 6 | – | – | – | – | – | – | 7 | 47 | – |
| Kwas kapronowy (C8) | |||||||||
| pH 4 | – | 51 | 2 | 1 | – | – | – | – | – |
| pH 6 | – | – | – | – | – | – | 47 | 7 | – |
Wspomaganie szczepień, nie przeciwdziałanie
Dla skutecznej strategii zwalczania Salmonelli niezwykle ważne jest, aby podejście żywieniowe nie kolidowało z innymi środkami zapobiegawczymi, takimi jak szczepienia. Ostatnie badanie przeprowadzone przez Agrimprove wykazało, że podawane w paszy MCFA (w zalecanej dawce) nie wpływa negatywnie na skuteczność szczepienia kurcząt żywymi bakteriami Salmonelli.
W tym badaniu ptaki żywione paszą kontrolną i suplementowane MCFA były szczepione w 1 dniu życia poprzez doustne podanie Avipro®Salmonella Duo; dwuwartościowej szczepionki zawierającej tenuowane żywe bakterie S. Enteritidis i S. Typhimurium. Skuteczność szczepienia oceniano poprzez określenie liczby bakterii Salmonella w jelicie ślepym po szczepieniu w 6 i 13 dniu życia. W żadnej z badanej grup nie zaobserwowano różnic w liczbie bakterii S. Enteritidis i S. Typhimurium w jelicie ślepym ptaków.
Oznaczenie ilości bakterii Salmonella (log10 CFU/ml) w treści jelita ślepego
| Grpa | Liczba zwierząt | Grupa kontrolna S. Enteritidis | Grupa żywiona z dodatkiem MCFA |
| Day 6 | 15 | 5.37 | 5.49 |
| Day 13 | 15 | 3.79 | 3.47 |
| Grpa | Liczba zwierząt | Grupa kontrolna S. Typhimurium | Grupa żywiona z dodatkiem MCFA |
| Day 6 | 15 | 1.99 | 1.81 |
| Day 13 | * | NA* | NA* |
the supplemented group. Therefore differences in CFU/ml were not analyzed.
Podsumowując, Salbiotic jest wysoce skuteczny w ograniczaniu rozprzestrzeniania się Salmonelli u drobiu.
Działa precyzyjnie, jest bezpieczny w użyciu i doskonale współpracuje z innymi środkami zapobiegawczymi
(nie powoduje skutków ubocznych przy jednoczesnym stosowaniu szczepień), co czyni go wyjątkowym,
innowacyjnym elementem każdego kompleksowego podejścia do zwalczania Salmonelli.
Ograniczenie obecności Salmonelli w stadzie jest praktycznym sposobem, w jaki hodowcy drobiu mogą
ograniczyć przenikanie tej chorobotwórczej bakterii do kolejnych etapów produkcji żywności.